zaterdag 25 februari 2012

Koriander


Koriander - Coriandrum sativum

Koriander
Coriandrum sativum


behoort tot de Schermbloemenfamilie - Apiaceae.


Mellie Uyldert schrijft erover:
"Koriander Coriandrum sativum rijpt ook in ons klimaat. Eerst hebben de zaden een nare lucht, maar eenmaal goed rijp en droog bergen ze een heerlijk pittig aroma, dat bij het fijnstampen te voorschijn komt. 
Het wekt in hoge mate de eetlust op en is goed te gebruiken in jus, saus, soep, bij bladgroenten, in gekruid en zoet gebak, in kruidenazijn en bij de likeurbereiding. 
Een halve theelepel gesuikerde korianderzaden na de maaltijd bevordert de spijsvertering; neemt men te veel, dan kunnen zij hoofdpijn en duizeligheid verwekken. - Koriander wordt voorts gebruikt tegen wisselkoorts, tegen gassen, darmslijm en krampen en ter bevordering van de menstruatie. - 
Porta in zijn boek 'De Viribus Herbarium' noemt koriander evenals Komijn en Basilicum, onder de kruiden die vrouwen vruchtbaar maken. - Zij wekken althans het liefdevuur! - 
De Indische Koriander en Komijn zijn bij de rijsttafelbereiding bekend als katoembar en dijenten."


Zoals de laatste zin doet vermoeden, wordt deze plant ook bij Ayurveda gekend.


Verse koriander bevat veel vitamine A. Ook heeft heeft het een anti-reumatische werking en helpt het bij gewrichtspijn


Door op de zaden te kauwen kan u de onaangename geur van knoflook neutraliseren.

Koriander staat in lijst 3, de 'veilige' lijst.

Uit een artikel in Eos blijkt dat Koriander al zeer lang gebruikt wordt:




dinsdag 21 februari 2012

Korenbloem

Korenbloem
Centaurea cyanus


Deze behoort tot de Composietenfamilie - Asteraceae.

De Nederlandse naam komt eenvoudigweg door de toendertijdse staanplaats van de plant: tussen het koren. Door het huidig gebruik van sproeistoffen kom je het kleurenpalet van bloemetjes tussen de velden nog maar zeer zelden tegen.



Chiron leert Achilles de lier te bespelen.
Het eerste deel van de Latijnse naam komt van de centaur (= half paard, half mens) Chiron uit de Griekse mythologie, die de medische krachten van de plant zou ontdekt hebben.


Het tweede deel van de Latijnse naam heeft te maken met de blauwe kleur van de bloem.
(Op de website waar je de bloemenzadenmengels kan bestellen, staat er 'officinalis' als tweede deel van de Latijnse naam, maar dit is dus niet correct!)


De medische werking volgens Dodoens:
"A. Die ghemeyne Corenbloemen ghestooten sijn goet gheleyt op verhitte roode loopende ooghen, ende op die heete ghezwillen ontrent den ooghen.
B. Dwater van Corenbloemen ghedestilleert gheneest oock die roodicheyt pijne ende weedom der ooghen, alst dicwils daer inne gedruypt wordt, ende die ooghen daer mede ghewasschen."



En ongelijk heeft hij na al die jaren nog niet: van de bloemen kan inderdaad oogwater gemaakt worden dat het helpt tegen kleine oogaandoeningen.
Dit oogwater zou ook goed helpen om te ontschminken of make-up de verwijderen rond de ogen.


Inwendig zou het toegepast kunnen worden bij reuma.
Andere werkingen zijn: koortswerend, vochtafdrijvend en bloedzuiverend.

De blauwe bloemblaadjes worden soms gebruikt om thee-mengsels was op te 'fleur'en.

Korenbloem staat in lijst 3, de 'veilige' lijst.



Tot slot nog een mooi lied over jawel, de Korenbloem!


vrijdag 17 februari 2012

Komkommerkruid


Bernagie - Borago officinalis
De eigenlijke Nederlandse naam van 'Komkommerkruid' is 

Bernagie - Borago officinalis
Hij behoort tot de Ruwbladigenfamilie - Boraginaceae.


Dit schrijft Dononaeus over de naamgeving:
"Dit cruyt wordt van den ouders in Griecx gheheeten Buglosson, ende in Latijn (XVI) Lingua bubula Libanium oft Lingua bovis, dat es in onse tale Ossentonghe oft Coetonghe.

En van Plinius Euphrosynon om dattet vrolicheyt maeckt. Inder Apoteken zoo heetet Borago, ende daer naer in onser talen Bernagie oft Bornagie, in Hoochduytsch Burzetsch, in Franchois Bourrouche ou Bourrache."


De naam Komkommerkruid verwijst naar de geur en het aroma.
De bloemen en de jonge blaadjes kunnen gebruikt worden in een slaatje.
De bloemen kunnen ook dienen als kleurstof in gerechten, maar dan wel blauw...

Er worden veel geneeskrachtige werkingen aan toegeschreven: Het zou verlichtend werken bij reuma, slijmoplossend (dus vb. verlichtend bij bronchitis) en goed voor de urinewegen.

Opgelet! Deze plant staat echter op lijst 1, de 'giftige' plantenlijst: Bernagie bevat kleine hoeveelheden pyrrolizidine alkaloïden, die zouden kunnen toxisch zijn op de lever en kanker veroorzaken. In Nederland stelt het Rijksintituut voor Volksgezondheid en Milieu dat er per dag een inname mag zijn van maximum 30 nanogram per dag.
Maar per kilogram gedroogde plant bevat deze gemiddeld 10 mg.
Dus in een paar jonge blaadjes is de inhoud zeer gering, in de bloemen zit deze stof niet.

dinsdag 14 februari 2012

Dille


Dille - Anethum graveolens
Dille - Anethum graveolens


Dille zit in de Schermbloemenfamilie - Apiaceae. Deze familie is zoals wel duidelijk uit de naam blijkt, te herkennen aan de 'schermvorm' die de afzonderlijke bloemetjes vormen.


Opgelet bij het plukken van deze plant, want er is kans op wat men noemt fotodermatitis (de aangedane huid is gevoeliger voor zonnestralen en verbrand sneller) bij contact met vers sap, zoals ook voorkomt bij andere leden van deze familie.


Dille kan gebruikt worden bij het bereiden van gerechten, maar voeg je best pas op het laatste toe omdat het anders zijn smaak verliest. Bij visgerechten is dit een uitstekende smaakmaker.


Dit kruid heeft een positief effect op het spijsverteringsstelsel: winddrijvend, krampwerend, wordt ook gebruikt bij misselijkheid en braken. Ook is het een aangewezen middel bij buikkrampen van kinderen.


Dille staat in lijst 3, de 'veilige' lijst.

woensdag 8 februari 2012

Verbijsterende bijen


Affiche verbijsterende bijen 2012
Dit kan ik nu écht niet laten om te delen!
Heb net een sùper initiatief ontdekt:


Woon je net als ik in Oost-Vlaanderen?
Vraag dan als de bliksem een gratis bloemenzadenmengel aan:
=> http://www.oost-vlaanderen.be/bijen


Dit is de samenstelling:
Samenstelling zadenmengsel (11 bloemensoorten)
Wetenschappelijke naamNederlandse naam
Anethum graveolensdille
Borago officinaliskomkommerkruid
Calendula officinalisgoudsbloem
Centaurea officinaliskorenbloem
Coriandrum sativumkoriander
Fagopyrum esculentumboekweit
Helianthus annuszonnebloem
Malva sylvestris ssp. Mauritaniakaasjeskruid
Nigella sativazwarte komijn
Papaver rhoeasklaproos
Sillybum marianummaria-distel
Te zaaien tussen begin april en eind mei.


Jaaja, u ziet het goed: Goudsbloem, en nog andere geneeskrachtige planten: Dille, Boekweit,... Er zijn er ook enkele in de keuken te gebruiken!


Over deze kruiden meer info de volgende dagen.


Oola, in West-Vlaanderen kan het ook!
=> http://www.west-vlaanderen.be/bijen



Want we weten maar al te goed dat we niet zonder bijtjes verder kunnen!!

dinsdag 7 februari 2012

Populier

Vorig weekend ben ik op pad geweest om op zoek te gaan naar populieren. Eens gevonden waren er gelukkig enkele takken die uitlopers hadden tot de hoogte waar ik net aan kon!


 
Ik wil eens proberen om Populier-(massage)-olie te maken.

Nu ligt alles mooi te drogen, en nog een paar maandjes geduld kweken zal ik kunnen merken of die olie doeltreffend werkt: inmasseren zou helpen tegen pijnlijke spieren en gewrichten. Niet dat ik er zo meteen last van heb, maar ken wel mensen die dit eens zouden kunnen gebruiken!


Populier - Populus


Deze loofbomen komen uit de Wilgenfamilie - Salicaceae.
De naam Salicaceae herken je makkelijk het woord salycilzuur, dit is de stof die in Aspirine zit (dan wel gebonden aan azijn: acetylsalycilzuur).


Salicine is een voorstadium van salycilzuur en komt voor in de familie van de Salicaceae. Door onze vertering wordt deze stof omgezet in Salycilzuur.


Inwendig werkt salicine, zoals je wel al kon afleiden, koortswerend, pijnstillend en ontstekingsremmend. (Hiermee heb ik echter niet gezegd dat je zomaar van een Populier moet beginnen eten!!).


Uitwendig werkt het ook ontstekingsremmend en tonisch (heeft met de spanning van de spieren te maken).
Dus die massage-olie zou wel eens écht effect kunnen hebben!


Populier staat in lijst 3, de 'veilige' lijst!

vrijdag 3 februari 2012

Wetgeving - Deontologie


Wat een prachtig weer!
Sneeuw! 
Pàkken sneeuw! 


Oh wat hou ik ervan!


Dat is zo van dat weer 
waar alles in't honderd 
loopt en niets nog echt 
gaat zoals normaal.

Sneeuw doet alles 
wit 
kleuren. 
Sneeuw maakt alles 
en iedereen 
gelijk. 

ik hou van snééuw!



Hmm.. Ben precies in een poëtische bui.


Tot hier het poëtische want...
Gisteren hadden we de in de opleiding Herborist het vak Wetgeving - Deontologie.
Iedereen weet wel wat wetgeving is, en deontologie is 'leer van de plichten van een beroep'.


In België moet er voor alles en nog wat een regeltje zijn. En zo ontkomen natuurlijk de planten ook niet aan beregelingen!


Er zijn 3 lijsten met planten:
Lijst 1: Gevaarlijke plant
Lijst 2: Eetbare paddenstoel
en lijst 3: Veilige plant


En dan heb je ook planten in lijst 3 met nog zo'n * sterretje achter, waarover de leerkracht zei dat er bij die planten regelingen zijn op de hoeveelheid of de inhoudsstoffen ofzo. (En ik vraag me nog steeds af of dat woord nu met 1 of met 2 s'en is; je komt de twee tegen... en in een woordenboek niets gevonden...)


Dùs had ik het idee om alle planten uit lijst 3 zonder * sterretje aan te duiden: want dat zijn veilige planten.


Ik kwam planten tegen die al een artikeltje hebben gekregen op de blog: 










  • Knoflook 
  • Wierook 
    Ik wist niet dat dat een plant was!
    Toen ik dingen opzocht over wierook kon er van zoveel planten wierook gemaakt worden! Mijn groooote geneeskrachtige kruidenboek "Groot Handboek Geneeskrachtige Kruiden - Dr. Geert Verhelst" ligt op kot, en was thuis toen ik dit artikel postte.
    Inderdaad, Wierook staat er in!

    Wierook - Boswellia serrata =>
    Dit is een Ayurvedische plant!
    Deze boom behoort tot de  familie van de bedektzadigen - Burseraceae,
    net zoals de Mirreboom.
    De hars dient als medicinaal middel.
    Het heeft een gunstige werking op de gewrichten: Artrose, Jicht.
    Dit mede omdat het een ontstekingsremmende werking heeft.
    Heeft ook een positief effect op de darmen.
    Maar opgelet! Niet gebruiken tijdens de zwangerschap!
  • Goudsbloem
  • Mirre
  • Kaki
  • Lavendel
  • Tijm
En de andere besproken planten zouden dan allemaal in lijst 1 moeten staan, want heb nog niets gerept over paddenstoelen:


Besproken planten die niet in de lijsten staan:
Het is een beetje dubieus om planten in lijsten als 'veilig' en 'onveilig' te zetten. 
Langs de éne kant: in een opzicht is élke plant giftig en in een ander opzicht is élke geneeskrachtige plant geneeskrachtig: Het hangt af van de dosis
Want zoals je merkt staat Wierook bij de 'veilige planten', maar mag deze niet gebruikt worden bij de zwangerschap, en Smeerwortel is al zooo lang in gebruik voor het helen van wonden, en staat in de 'giftige' plantenlijst.
Langs de andere kant geeft het wel een veiliger gevoel voor jezelf als gebruiker van planten, als de plant voorkomt in die 3de lijst, dat is dan misschien het positieve aan die oplijsting.

Maar moést ik nu ooit vb. Goudsbloemzalf willen verkopen, dan moet ik eerst 180 euro storten (heb ik gevonden na opzoekingswerk: op de afgedrukte, oudere, versie die de leerkracht mee had, was het nog 124 euro...) naar het ministerie, dan een dossier samenstellen met hoe ik de zalf gemaakt heb, een analyse ervan,.........
En dan is het aan die commissie daar om het goed/af te keuren, de 180 zie je sowieso niet terug.
In die commissie zitten vb. apothekers.
Je moet zo maar eens een super'voedingssupplement' gevonden hebben! (Want de naam 'medicijn' mag niet gehanteerd worden), dan zijn die apothekers ook direct op de hoogte!...

Ik dacht eraan om in het vervolg in elk blogbericht te schrijven op welke lijst de besproken plant staat, is misschien handig...

Gisterenavond heb ik nog wat zitten opzoeken over heel die reglementeringen, op de website van de Federale OverheidsDienst Volksgezondheid vond ik heel wat pdf-bestanden.

woensdag 1 februari 2012

Parapluutjesmos

Parapluutjesmos - Marchantia polymorpha
Vorige week ben ik eindelijk te weten gekomen hoe dat leuke mos heet dat thuis in de tuin staat:


Parapluutjesmos - 
Marchantia polymorpha


Ik vind het zo fascinerend, kan er lang naar staan kijken. 


Iets geneeskrachtig moeten we er niet direct in gaan zoeken. Misschien eerder iets psychologisch: hoe mooi kleine onopvallende dingen vb. de meest primitieve pant, een mos, wel kan zijn.


In zijn vruchtbare periode heeft het mos palmboompjes, dat zijn de 'vrouwtjes' en parapluutjes, de 'mannetjes' die voor de verderzetting van de plant zorgen.


Het lijkt wel een tropisch woud in miniatuur, niet?